بررسی تطبیقی سه رویکرد پیرامون علم اجتماعی اسلامی
Authors
Abstract:
هدف: هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی سه رویکردِ علم اجتماعی اسلامی در فضای علمی جمهوری اسلامی ایران بوده است. روش: برای گردآوری دادهها از «روش اسنادی» و برای بررسی و تطبیق رویکردها از «روش تطبیقی» استفاده شد. یافته‌ها: حسین بستان با رویکرد معرفتی، ویژگی اصلی علم اجتماعی اسلامی را بهره‌گیری از روش اجتهادی می‌داند. حمید پارسانیا با رویکرد معرفتی‌ـ فرهنگی، ضمن قائل بودن به وجود علم اجتماعی اسلامی بالفعل، به عوامل درونی(معرفتی) و بیرونی(معرفتی و غیر معرفتی) تولید علم توجه می‌کند. حسین کچویان نیز با رویکرد تاریخی- اجتماعی، ماهیت انقلاب اسلامی را تعیین‌کنندۀ ماهیت علم اجتماعی تولیدی می‌داند. نتیجهگیری: این سه رویکرد، دارای وجوه شباهت فراوان هستند که برخی بنیانی و مواردی بنایی است. وجوه افتراقی نیز وجود دارد که بیشتر مرتبه‌ای است؛ به این معنا که رویکردها در مواردی ورود اجمالی یا تفصیلی داشته‌اند، یا برای آن موارد به یک میزان اهمیت قائل نیستند یا نحوۀ پرداختشان به موضوع متفاوت است.
similar resources
بررسی تطبیقی جامعه‌شناسی علم بوردیو و رویکرد کنش‌گر ـ شبکه
مقالة حاضر به بررسی مفاهیم کلیدی جامعه‌شناسی علم پیر بوردیو و رویکرد کنش‌گر - شبکه اختصاص دارد. بوردیو با روی‌آوردن به مفاهیم میدان، سرمایه، و سرمایة نمادین به اوضاع و احوال تولید علم توجه دارد که از استدلال اولیة وی دربارة حامیان و مدعیان علم در رقابت بر سر سرمایه به وجود آمده است. وی در فعالیت‌های علمی خود، با نقد رویکرد شبکه- کنش‌گر که بر بطلان تمایز بین کنش‌گران انسانی و غیر انسانی تأکید دا...
full textبررسی تطبیقی رویکرد آلوسی و سلفیه در مسأله علم غیب
رویکرد حس‌گرایانه سلفیه در تفسیر مفاهیم ماورائی همچون علم غیب را می‌توان به‌مثابه اساس هستی‌شناسی این جریان فکری تلقی نمود. در نوشتار حاضر بررسی تطبیقی اندیشه کلامی سلفی‌ها و آلوسی به‌عنوان یکی از منتسبان به این مکتب، با محوریت مبحث علم غیب با روش توصیفی ـ تحلیلی مورد کاوش قرار گرفته است. مطالعات نشان می‌دهد آلوسی فی الجمله تفکرات سلفی را در حوزه تفسیر علم غیب می‌پذیرد، ولی تأثیرپذیری انکارناپذ...
full textبررسی تطبیقی روش علم کلام و فلسفه اسلامی
این مقاله در صدد تبیین روش دو علم کلام و فلسفۀ اسلامی و سپس بررسی رابطۀ روشی میان آن دو است. این دو علم به‌عنوان دو علم مستقل مانند دیگر علوم اسلامی، در بستر زمان، با یک‌دیگر تعاملاتی از جمله تعاملات روشی داشته‌اند. علوم اسلامی (تفسیر، فقه،کلام، فلسفه و …) چون شبکه‌هایی در‌هم‌تنیده هستند که بر یک‌دیگر بسیار تأثیر گذارند. صَرف‌نظر از دیدگاه‌های افراطی و تفریطی در این زمینه، می‌توان گفت از ابتدا ت...
full textامکان تولید علم اجتماعی اسلامی
این مقاله به بررسی امکان یا امتناع شکل‌گیری یک علم اجتماعی اسلامی می‌پردازد. بر اساس استدلال‌هایی مبتنی بر معرفت‌شناسی و منطق رشد علمی، این مقاله درصدد است نشان دهد که شکل‌گیری علم اجتماعی اسلامی از برخی جهات «ممکن» و از برخی جهات «ممتنع» است. از نظر نگارنده، امتناع تکوین علم اجتماعی اسلامی بیشتر از نوع«عملی» است تا «ذاتی». امتناع «در عمل» به موانعی نظیر زمان‌بری، کافی‌نبودن دانش دینی در همه ...
full textMy Resources
Journal title
volume 17 issue 55
pages 239- 262
publication date 2013-09-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023